Baş Ağrısı ve Nevraljiler

bas agrisiBaş Ağrısı Sebepleri Nelerdir? Hangi Aşamada Tedirgin Olmalıyız?

Baş ağrısı her yaştan insanı etkileyebilen ve en sık görülen tıbbi şikâyetlerdendir.

Baş ağrısı nedenleri temel olarak ikiye ayrılır: migren, gerilim tipi baş ağrısı gibi primer/birincil baş ağrıları hayat kalitesini bozmakla birlikte hayatı tehdit etmez, çoğunlukla öneri ve tedavilerle kontrol altına alınabilir.

Sekonder/ikincil baş ağrılarında ise baş ağrısı, altta yatan, yaşamı tehdit edebilecek başka bir hastalığın belirtisidir. Bir an önce tanı konularak tedaviye geçilmesi gerekir.

En sık %95 oranla primer/birincil baş ağrıları görülse de , %5 oranında  sekonder/ikincil baş ağrıları görülür ve enfeksiyon, beyin kanaması, tümör, beyin damar hastalıkları ya da beyin omurilik sıvısı bozuklukları gibi ciddi hastalıkların habercisi olabilir.

Dikkat :

  • 10 yaş altı ya da 50 yaş üstü yeni başlayan baş ağrılarında,

  • Eski ağrının tarzında-şiddetinde-sıklığında kötüleşme var ya da yeni gelişen ve ilerleyen bir baş ağrısı varlığında,

  • Ani ve şiddetli başlayan ağrılarda,

  • Ateş gibi ek sistemik belirtilerin varlığında,

  • Yüzde -kolda - bacakta uyuşma, kuvvetsizlik, dengesizlik, bulanık görme, çift görme gibi başka nörolojik bulgular varlığında,

  • Yatmak, kalkmak, eğilmek gibi pozisyon değişiklikleri ile tetiklenen bir baş ağrısında,

  • Hapşırma, öksürme, cinsel ilişki ya da egzersiz ile tetiklenen baş ağrısında,

  • Kanser öyküsü ya da bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı varlığında,

  • Hamilelik ya da lohusalık döneminde gelişen baş ağrısında,

  • Travma sonrası gelişen baş ağrısında vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.

Baş Ağrısı Nasıl Değerlendirilir?

Yüzlerce baş ağrısı tipi vardır. Hastada hangi tipin olduğuna karar vermede öncelikle baş ağrısının özelliklerini sorgularız. Baş ağrısının başlangıç tarzı, yerleşimi, ortaya çıkmasını kolaylaştıran etkenler, ilerleyişi , sıklığı, eşlik eden bulgular ve hastalıklar gibi birçok ince ayrıntı sorgulanır.  Bu sebeple hastaya yeterli vaktin ayrılması ve detaylı anamnezinin ( hikayesi) alınması önemlidir.

Her hastanın detaylı nörolojik muayenesi, göz dibi muayenesi ve tansiyon ölçümü yapılır.  Baş ağrısı hastası  bir bütün olarak ele alınır, kaynak aranırken birçok sistem de gözden geçirilir.  Hastanın mevcut ek hastalıkları, kullandığı ilaçlar incelenir.

Birincil baş ağrılarında muayene ve hikaye genelde tanıda yeterli olurken, altta yatabilecek ek patoloji açısından gerekli hastalarda ve  ikincil baş ağrılarında laboratuvar tetkikleri ve radyolojik incelemeler de tamamlandığında çoğu hastada net bir tanıya ulaşmak mümkün olur. Nadiren beyin-omurilik sıvısı incelemesi gibi ek tetkikler gerekir.

Baş Ağrısı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Baş ağrısı tipine, baş ağrısı sıklığı ve şiddetine göre tedavi planı değişir.

Bazı hastalar verilen yaşam şekli önerilerine uyduğunda ve gereken vitamin mineral takviyeleri yapıldığında ağrılardan kurtulabilirken, bazı hastalar önleyici ek medikal tedaviye ihtiyaç duyar. Önleyici tedavilerde belli sürelerle günlük ilaç tedavisi uygulanır. İlaç verilecek hastalarda tüm bahsedilen unsurlar göz önüne alınarak bireysel tedavi seçimleri yapılır. Genç bir hasta ile 65 yaş üstü bir hastaya ya da kilolu bir hasta ile çok zayıf bir hastaya verdiğimiz ilaçlar farklıdır. Tansiyon, ritim bozukluğu, astım,  glokom, diyabet, el titremesi, mide problemi ya da uykusuzluk gibi ek rahatsızlıkları olan hastalar için yan etki riskini en aza indirecek ilaç seçilir.

Ayrıca botoks tedavisi, sinir blokajları gibi işlemler ve fiziksel rehabilitasyon ihtiyacı açısından da değerlendirme yapılır, en fazla fayda görülecek tedavi tipi belirlenir. Birkaç tedavi aynı anda uygulanabilir.

Sekonder/ikincil baş ağrısı olan hastalarda ise öncelikle altta yatan sebep tedavi edilir.