Solunum Foksiyon Testi
Solunum Fonksiyon Testleri (SFT) Nedir?
Akciğerlerin ne kadar iyi çalıştığını gösteren testlerdir. Aldığımız havanın akciğerlerden içeri ve dışarı ne kadar iyi hareket ettiğini, akciğer kapasitesini, alınan oksijenin kana ne kadar geçtiğini değerlendirmemizde yardımcı olur. Bu testlerle hava akım hızı, akciğer kapasitesi, gaz değiş tokuşu, egzersiz kapasitesi değerlendirilir.
Ne Amaçla Solunum Fonksiyon Testleri Yaptırılır?
Solunum fonksiyon testlerinin yapılmasının birçok farklı nedeni vardır. Bazen rutin bir fiziksel çalışmanın parçası olarak sağlıklı insanlarda yapılırlar. Ayrıca, çalışan sağlığını sağlamak için belirli çalışma ortamlarında (grafit fabrikaları ve kömür madenleri gibi solunumsal zararlı maddelere maruz kalınan işyerleri) rutin olarak yapılırlar. Ya da doktorlar nefes darlığı, öksürük, göğüste sıkışma gibi solunumsal yakınmaları olan hastalarına aşağıdakiler gibi bir sağlık sorununu teşhis etmek için yardıma ihtiyacı varsa, SFT isteyebilir:
Alerjiler
Solunum yolu enfeksiyonları
Göğüs yaralanmasından veya yakın zamanda geçirilmiş bir ameliyattan dolayı nefes almada zorluk
Astım, bronşektazi, amfizem veya kronik bronşit gibi kronik akciğer rahatsızlıkları
Asbestoz, asbest liflerinin solunmasından kaynaklanan bir akciğer hastalığı
Skolyoz, tümörler veya akciğerlerin iltihaplanması veya skarlaşmasından kaynaklanan kısıtlayıcı hava yolu sorunları
Sarkoidoz, karaciğer, akciğerler ve dalak gibi organların çevresinde iltihaplı hücre topaklarına neden olan bir hastalık,
Skleroderma, bağ dokusunun kalınlaşmasına ve sertleşmesine neden olan bir hastalık
SFT'ler, yaşlı, akciğer veya kalp sorunları olan, sigara içen veya başka sağlık sorunları olan hastalarda ameliyat veya diğer prosedürlerden önce akciğer fonksiyonlarını kontrol etmek için de kullanılabilir. SFT'lerin başka bir kullanımı astım, amfizem ve diğer kronik akciğer problemlerinin tedavisini değerlendirmek ve yönlendirmektir. Sağlık uzmanınızın SFT'leri tavsiye etmek için başka nedenleri de olabilir.
Solunum Fonksiyon Testleri İçin Nasıl Hazırlanırım?
- Sağlık uzmanınız size prosedürü açıklayacaktır. Tüm sorularınızı ona sorun.
- Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız sağlık uzmanınıza söyleyiniz. Buna reçeteler, reçetesiz satılan ilaçlar, vitaminler ve bitkisel takviyeler dahildir.
En doğru sonuçları almak için:
- Testten en az 1 saat önce sigara içmeyin.
- İşlemden en az 4 saat önce alkol almayınız.
- Öncesinde en az 30 dakika ağır egzersiz yapmayın.
- Nefes almayı zorlaştıran dar giysiler giymeyin.
- Testten önceki 2 saat içinde büyük bir yemek yemeyin.
- Herhangi bir ilaç olup olmadığını sağlık uzmanınıza sorun.
Solunum fonksiyon testleri sırasında ne olur?
- Prosedürde soruna neden olabilecek sıkı kıyafetleri, takıları veya diğer şeyleri gevşetmeniz istenecektir.
- Protez takıyorsanız, işlem sırasında takmanız gerekecektir.
- İşlemden önce mesanenizi boşaltmanız gerekecektir.
- Bir koltuğa oturacaksınız. Burnunuza yumuşak bir klips takılacaktır. Bu nedenle, soluma burnunuzdan değil ağzınızdan yapılır.
- Size bir spirometreye bağlı steril bir ağızlık verilecektir.
- Ağzınızla ağızlık üzerinde sıkı bir mühür oluşturacaksınız. Farklı şekillerde nefes alıp vermeniz istenecektir.
- Baş dönmesi, nefes almada zorluk veya diğer problemler için teknisyen tarafınca prosedür sırasında dikkatle izleneceksiniz.
- Belirli testlerden sonra size bir nefes açıcı ilaç verilebilir. Testler, ilaç etkisini gösterdikten birkaç dakika sonra tekrarlanacaktır.
Akciğer fonksiyon testleri için normal sonuçlar nelerdir?
- Herkesin vücudu ve ciğerleri farklı boyutlarda olduğu için normal sonuçlar kişiden kişiye farklılık gösterir.
- Örneğin, daha uzun boylu insanlar ve erkekler daha büyük akciğerlere sahipken, daha kısa insanlar ve dişiler daha küçük akciğerlere sahiptir. Yaşlandıkça akciğer fonksiyonunuzun biraz düşmesi normaldir.
- Sağlık uzmanınızın kullandığı bu standartlar doğumda boyunuza, yaşınıza ve cinsiyetinize bağlıdır. Bu sayılara “öngörülen değerler” denir. Ölçülen değerleriniz bu tahmin edilen değerlerle karşılaştırılacaktır.